در فرهنگ غذایی ایران معاصر قدمتی طولانی دارد. پختن شیرینی به مناسبتهای مختلف از تولد و عروسی و مراسم ختم گرفته تا مهمانی و دورهمی و حتی یک مهمانی دوستانه عصرگاهی و به جز اینها مصرف آن به صورت روزانه با انواع چای و قهوه آنقدر اهمیت دارد که هر منطقهای در ایران شیرینی خاص خودش را دارد. این شیرینیها معمولا به عنوان سوغاتی آنقدر دست به دست شدهاند که حالا دیگر تمام مردم ایران می دانند قرابیه تبریزی مشهورترین شیرینی منطقه آذربایجان شرقی است و لوزی و شیرینی اتابکی مخصوص قزوینیهاست.
موادلازم : برای 20 شیرینی
200 گرم شکر
130 گرم روغن گیاهی
600 گرم آرد همه منظوره
1/4 قاشق چایخوری نمک
6 عدد زرده تخم مرغ
1 عدد رنده شده پوست لیمو
2 قاشق غذا خوری عرق بهارنارنج یا 1 قاشق چایخوری وانیل
1 عدد تخم مرغ کامل
مواد لازم : برای توی خمیر
500 گرم مارمالاد آلو
125 گرم گردو خرد شده
1/2 فنجان زردآلو خشک خرد شده
1عدد پوست لیمورنده شده
مواد لازم : برای اطراف خمیر
1 عدد تخم مرغ
1 قاشق غذا خوری آب یا شیر
فر را با حرارت 350 درجه فارنهایت و یا 175 درجه سانتیگراد گرم کنید.
طرز تهیه:
تخم مرغ را با شکر زده تا مخلوط شود.سپس عرق بهار یا وانیل و روغن ،نمک، رنده پوست لیمو و آرد را به مایع اضافه کنید.
تمام مواد را با هم مخلوط کنید تا یک خمیر نرم وصاف به دست آمده ،خمیر را در یک کیسه نایلونی قرار دهید، به مدت 2 ساعت تا یک شب در یخچال استراحت دهید. مواد داخل شیرینی را با هم در یک کاسه مخلوط کنید.
1عدد تخم مرغ را با آب زده تا مخلوط شود.سپس خمیر را با ضخامت 1/4 باز کنید و خمیررا دایره ای به قطر 3 با دهانه یک لیوان قالب بزنید.از مواد مخلوط شده 1قاشق در مرکز خمیر بریزید. سپس خمیر را مانند یک مثلث از سه قسمت دو لبه خمیر را به هم بچسبانید.
تمام خمیر را با این روش درست کنید ودر سینی فر که ازقبل داخل آن یک کاغذ روغنی پهن کردید، بچینید و با یک برس از ترکیب تخم مرغ به اطراف شیرینی ها زده.سینی را در فر گذاشته به مدت 40 دقیقه تا طلایی شود.
اگر هنوز آماده برداشتن نبود 10دقیقه دیگر در فر باشد.این شیرینی را به مدت 4 روز در ظروف محفوظ از هوا در دمای اتاق می توانید نگهداری کنید.
درباره تاریخچه شیرینی
در زمان امپراطوری ایران باستان در قرن هفتم میلادی پخته میشد و بسیار محبوب بود. کوکی، کیکهای خشک و شیرینیهای فینگر فودی که همه بر پایه آرد مثل آرد برنج یا آرد شیرینیپزی و با کره، تخممرغ و شکر و درست میشوند از جمله شیرینیهای مشترک در سرتاسر دنیا هستند.
در دوران هخامنشی «جو» مهمترین ماده غذایی در سبد غذای مردم بود که به طرق مختلف از آن استفاده میکردند. دلیل استفاده از جو سختی و دشواری کاشت و برداشت گندم بود. ایرانیان باستان «جو» را نیمکوب کرده و با میوه و شیر مخلوط میکردند و به صورت حریره میخوردند؛ یا آن را آرد میکردند و نان و شیرینی میپختند.
در کتب تاریخی آمده زمانی که شاهان هخامنشی میخواستند از کاخ تابستانی (شوش) به تخت جمشید یا برعکس بروند خدمه کاخ به قنادان دستور میداند که پیش از ورود شاه به کاخ، نان و شیرینی را حاضر کنند. به این ترتیب غذای اصلی مردم در دوران هخامنشی علاوه بر گوشت و نان و سایر غذاهای معمول، شامل انواع شیرینی کلوچه هم بوده است. جالب است بدانید که ایرانیان باستان زنبور عسل پرورش میدادند و انجیر و خرما هم جز برنامه غذایی مردم و البته از جمله مواد اساسی برای پختن انواع شیرینی بودند. ایرانیان باستان بز هم پرورش میدادند و از شیر آن برای پختن شیرینی و البته درست کردن دوغ و ماست استفاده میکردند.
تاریخچه بیسکویت
بیسکویت هم مثل بسیاری از به آشپزخانه رم باستان برمیگردد. این خوراکی خوشمزه از قضا خیلی اتفاقی کشف شد. در آن زمان که نان را در تنور می پختند برای اینکه مطمئن شوند تنور حسابی گرم شده یک تکه خمیر کوچک داخل تنور میافتادند و بعد از پخت نان این تکه خمیر هم حسابی برشته و خوش طعم شده بود. بعدها که شکر و کاکائو و سایر چاشنیها وارد صنعت آشپزی شدند این تکه خمیر برشته هم رنگ و لعاب خوشمزه تری به خودش گرفت. در قرن نوزده میلادی بود که اروپاییها با شکرهایی که از خاورمیانه با کشتی میآمد شیرینی کوکی پختند که یک جور بیسکویت خوشمزه با انواع مغزها و گاهی کاکائو بود.کلمه بیسکویت از دو واژه لاتین bis cotus گرفته شده یعنی شیرینی که دو بار پخته شده است
در واقع بریتانیاییها به کوکی بیسکوییت میگویند درست مثل ایتالیاییها و معنی آن شیرینی است که دو بار پخته شده است. این در حالی است که از قرن 15میلادی خوردن پنکیک را شروع کرده بودند. یک شیرینی که با شیر، آرد و تخم مرغ پخته میشود و برای جشن عید پاک جز شیرینیها محبوب و پرطرفدار بود.
در قرن نوزدهم با حلول انقلاب صنعتی، تولید انبوه کیک، بیسکویت و ژله آغاز شد. در همان زمان بسیاری از کیک های جدید و امروزی اختراع شدند. در قرن نوزدهم مردم شروع به خوردن کیک تولد کردند. کیکهای مشهور Battenberg در قرن نوزدهم اختراع شد پای دونات هم از قرن نوزدهم به شیرینی فروشیها باز شد.
معمولاً این واژه را برای انواع کیک ها، بیسکوییت ها، پودینگ ها و دیگر شیرینی هایی که برای مصرفشان نیاز به کارد و چنگال می باشد هم به کار می برند.
در بسیاری کشورها، اغلب شیرینی ها را جزو گروه آب نبات قرار می دهند.
آب نبات سخت از شکر تهیه می شود. شکر را آن قدر حرارت می دهند تا سفت و مثل سنگ شود. این دسته از آب نبات ها خود، انواع متفاوتی دارند. از جمله، آب نبات چوبی، آب نبات لیمویی و نعنایی (یا سایر طعم ها)، نقل، آب نبات نیشکری
باسلق گرچه برخی افراد هر نوع شیرینی شکلاتی نرم را باسلق می نامند. اما در حقیقت، هر نوع شیرینی که در آن، شیر را با شکر حرارت می دهند تا این که به حالت نرم درآید باسلق نام می گیرد.
تافی همانند باسلق، شکر را آن قدر حرارت می دهند تا نرم شود. سپس آن را می کشند تا حالت کشداری پیدا کند.
شکلات معمولاً به توپ هایی که رویه ی شکلاتی دارند گفته می شود.
شیرین بیان حاوی عصاره ریشه شیرین بیان می باشد. نسبت به آدامس، بیشتر حالت جویدنی دارد. اما آن را می خورند و به عنوان آدامس تهیه نشده است.
البته همه انواع شیرینی ها فقط حاوی آب نبات نمی باشند. سایر انواع شیرینی عبارتند از:
کلوچه نوعی شیرینی پخته است که خمیر آن دارای مقدار زیادی کره می باشد. کره را قبل از پختن روی تمام سطح کلوچه پخش می کنند که سبب ایجاد بافت سبک و تردی در کلوچه می شود. به پای و تارت هم رجوع کنید.
آدامس جویدنی معمولاً برای جویدن تهیه می شود و نباید آنها را بلعید.
آب نبات های ژلاتینی یا جویدنی ماده اصلی آنها ژلاتین است. به اشکال متفاوت مخصوصاً برای کودکان تهیه می شوند.
بستنی تعلیق بلورهای ریز یخ در خامه است.
مارزیپان شیرینی است که از آرد بادام و شکر تهیه می شود و معمولاً به شکل میوه یا دیگر اشکال، آن را درست می کنند که با استفاده از رنگ های گیاهی، خمیر را رنگ کرده و طرح های جالبی ایجاد می کنند.
حلوا نوعی شیرینی که خمیر آن را از دانه های کنجد تهیه می کنند.
شیرینی مراسم مذهبی نوعی شیرینی که همچون نوقا، از سفیده تخم مرغ و مغزخرد شده میوه جات تهیه می شود.
شیرینی های تر و خشک: در تهیه ی شیرینی های خشک، معمولاً از خامه استفاده نمی شود؛ درحالی که شیرینی تر اصولاً به دلیل داشتن خامه و مواد امثال آن، به این نام درآمده است.